ΕΚΤΕΝΩΣ Η ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΜΑΡΚΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΡΙ

Ο κακός τρόπος φύλαξης του φορτίου ήταν η αιτία της έκρηξης, επανέλαβε στην επιτροπή Πολυβίου ο Μάρκος Κυπριανού. Το ΥΠΕΞ, είπε, δεν φέρει καμία ευθύνη αν η Εθνική Φρουρά δεν μπορούσε να φυλάξει με ασφάλεια ένα φορτίο πυρίτιδας. Είπε, ακόμη, ότι τηην πολιτική απόφαση για την κατάσχεση είχε λάβει ο Πρόεδρος Χριστόφιας και το υπουργείο Εξωτερικών εφάρμοζε την προεδρική απόφαση.


''ΚΑΠΟΥ ΔΕΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΗΣΕ ΣΩΣΤΑ ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ''
 Για τα αιτήματα της Επιτροπής Κυρώσεων του ΟΗΕ, να επισκεφθεί την Κύπρο και να επιθεωρήσει το φορτίο, ο Μ.Κυπριανού δήλωσε πως δεν υπήρχε πρόθεση εκ μέρους του Υπουργείου Εξωτερικών να μην πραγματοποιηθεί η επίσκεψη,ούτε λόγος και πρόθεση να μην δοθούν τα στοιχεία που ζητούσε η Επιτροπή. «Κάπου δεν λειτούργησε σωστά το σύστημα», είπε ο κ. Κυπριανού για το γεγονός ότι το ΥΠΕΞ δεν απάντησε και δεν έδωσε πληροφορίες σχετικά με την κατάσταση του φορτίου στην Ομάδα Εμπειρογνωμόνων, προσθέτοντας ότι η επιθυμία του για αναβολή ή και καθυστέρηση της επίσκεψης της Ομάδας στην Κύπρο, είχε παρερμηνευτεί και πως ο ίδιος είχε την αντίληψη ότι είχε καθοριστεί ημερομηνία για επίσκεψη σε κατοπινό στάδιο.
ΔΥΟ ΑΝΤΙΦΑΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ
Ο επικεφαλής της ερευνητικής επιτροπής Π.Πολυβίου ρώτησε τον τέως ΥΠΕΞ για τις δύο επιστολές του υπουργείου του  προς την Επιτροπή Κυρώσεων, μέσω της Μόνιμης Αντιπροσωπείας της Κύπρου στα Ηνωμένα Εθνη, ημερομηνιών 3/2/2009 και 12/2009, για την κατάσχεση και φύλαξη του φορτίου. Στην πρώτη επιστολή, το ΥΠΕΞ διεμήνυσε στην Επιτροπή Κυρώσεων ότι δεν μπορούσε να φυλάξει το φορτίο και ότι έπρεπε να αναλάβουν τα Η.Ε., ενώ στη δεύτερη, εννέα μόλις ημέρες μετά, ότι η Κυπριακή Δημοκρατία είχε καταφέρει να ξεπεράσει τα προβλήματα και είχε διασφαλίσει συνθήκες για την ασφαλή φύλαξη του φορτίου. Ο Μάρκος Κυπριανού απάντησε ότι η πρώτη επιστολή στάληκε με πολιτικό κριτήριο ώστε «να μην μας μείνει το φορτίο», καθώς η πιο ασφαλής λύση, όπως είπε, ήταν να αναλάβουν τα Η.Ε. για να μην βρεθούμε στη δύσκολη θέση που βρεθήκαμε αργότερα. Οσον αφορά στην δεύτερη επιστολή, ο ίδιος όπως είπε βρισκόταν στη Μόσχα και όταν ενημερώθηκε για την απόφαση να φυλαχθούν στην Κύπρο, έδωσε οδηγίες να σταλεί επιστολή στα Η.Ε. Ερωτηθείς ποιος τον πληροφόρησε από την Κύπρο για την απόφαση, ο κ. Κυπριανού είπε πως δεν θυμόταν, απάντηση που έδωσε και στην ερώτηση κατά πόσον είδε το τελικό κείμενο της επιστολής. Σε ερώτηση, αν μια τόσο σημαντική επιστολή δεν θα έπρεπε να την εγκρίνει ο ίδιος και ίσως και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο κ. Κυπριανού είπε πως πολύ πιθανόν να κοινοποιήθηκε στην Προεδρία πριν σταλεί καθώς όπως πρόσθεσε «όλες οι αποφάσεις λαμβάνονταν από κοινού».
Η ΞΕΝΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΠΗΡΑΜΕ
Οσον αφορά την προσφορά βοήθειας για τη διαχείριση του φορτίου από χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης(Γαλλία, Γερμανία, Βρετανία) και σε σχόλιο του κ. Πολυβίου ότι για δυόμισυ χρόνια δεν ζητήσαμε την βοήθεια που οι εταίροι μας πρόσφεραν, ο κ. Κυπριανού είπε πως αυτό ήταν καθαρά θέμα του Υπουργείου Αμυνας. «Εμάς ως Υπουργείο Εξωτερικών, δεν μας ζητήθηκε ποτέ από αυτούς που είχαν την ευθύνη φύλαξης του φορτίου, βοήθεια. Σε καμία διαδικασία, όλοι αυτοί που ήταν υπεύθυνοι δεν είπαν ότι χρειαζόμασταν βοήθεια», είπε.
Η ΠΥΡΙΤΙΔΑ ΚΑΙ ΟΙ ΚΥΝΗΓΟΙ...
Ο Πόλυς Πολυβίου έθεσε προς σχολιασμό τη θέση ότι μια καθαρά διάκριση των διαφόρων εξουσιών και αρμοδιοτήτων είναι παραπλανητική και πως το θέμα ήταν ένα κράμα ευθυνών.Ο Μάρκος Κυπριανού σχολίασε ότι θεωρούσε πως το αυτονόητο και λογικό θα έπρατταν όλοι. Η θέση για τους πολιτικούς λόγους για συνέχιση της κράτησης του φορτίου στην Κύπρο, δεν σήμαινε, είπε, ότι δεν μπορούσαν να ληφθούν άλλα μέτρα φύλαξης και ασφάλειας. Μπορούσε, πρόσθεσε, ακόμη και να αλλάξει και ο χώρος φύλαξης και να πάνε σε αποθήκες. «Δεν μπορούσε ένας διπλωμάτης να υποδείξει σε στρατιωτικούς πώς να φυλάσσουν πυρίτιδα», είπε ο κ. Κυπριανού, προσθέτοντας ότι πυρίτιδα έχουν πολλοί Κύπριοι κυνηγοί στο σπίτι τους.
Η ΚΡΙΣΙΜΗ ΣΥΣΚΕΨΗ ΤΟΥ ΦΛΕΒΑΡΗ
Ο Μάρκος Κυπριανου απαντώντας στο σχόλιο ότι η απόφαση του για πραγματοποίηση της σύσκεψης της 7ης Φεβρουαρίου 2011 στο ΥΠΑΜ διαψεύδει ότι ο ίδιος ήταν υπεύθυνος για τη λήψη μόνον πολιτικών αποφάσεων, είπε ότι συγκάλεσε τη σύσκεψη και για το γεγονός ότι διέκρινε πως το πολιτικό κλίμα με τη Συρία άλλαζε και η Κύπρος θα μπορούσε να εξετάσει και άλλες επιλογές, όπως την εκποίηση του φορτίου. Όπως εξήγησε, το 2010 σε συνάντηση που είχε με τον Σύρο Πρόεδρο δεν ηγέρθη το θέμα του φορτίου, και πως οι Σύροι είχαν υποβαθμίσει μερικώς της υπόθεση σε σχέση με το 2009. Ο κ. Κυπριανού απάντησε ωστόσο πως δεν θυμόταν να είχε συζητήσει το συγκεκριμένο θέμα της αλλαγής του πολιτικού κλίματος με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Σε τοποθέτηση του κ. Πολυβίου ότι αν επισκεπτόταν η Επιτροπή Κυρώσεων την Κύπρο θα έλεγε ότι ο τρόπος φύλαξης των εμπορευματοκιβωτίων είναι εγκληματικός, και πως το Υπουργείο Εξωτερικών εμπόδισε αυτή την επίσκεψη, ο κ. Κυπριανού επανέλαβε ότι την καθυστέρησαν αλλά δεν την εμπόδισαν. Είπε επίσης πως αναλαμβάνει την ευθύνη για τις αποφάσεις του Υπουργείου Εξωτερικών προσθέτοντας ωστόσο ότι αυτά είναι υποθετικά και πως το ίδιο υποθετικά αν εφαρμόζονταν οι αποφάσεις της σύσκεψης του Φεβρουαρίου του 2011, ίσως να μην καταλήγαμε στην έκρηξη.
«Δεν υπήρχε κανένας λόγος ή πρόθεση να μην δώσουμε στοιχεία. Κάπου δεν λειτούργησε σωστά το σύστημα», είπε ο τέως Υπουργός προσθέτοντας ότι αφενός η επιθυμία του για αναβολή είχε παρεξηγηθεί και ότι αφετέρου ο ίδιος είχε την εντύπωση ότι καθορίστηκε νέα ημερομηνία για επίσκεψη της Ομάδας Εμπειρογνωμόνων αργότερα.
Ερωτηθείς αν από τη σύσκεψη της 7ης Φεβρουαρίου 2011 μέχρι και την 11η Ιουλίου 2011, όταν έγινε η φονική έκρηξη είχε επικοινωνία με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για το θέμα του φορτίου, ο κ. Κυπριανού απάντησε αρνητικά.
Τέλος, αφού ολοκληρώθηκαν οι ερωτήσεις από τον κ. Πολυβίου ο κ. Κυπριανού ανέγνωσε μια τελική δήλωση. Σε αυτή, μεταξύ άλλων, ο κ. Κυπριανού επαναλάμβανε ότι το ΥΠΕΞ απλά εφάρμοζε την πολιτική που χάραξε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ότι αν η εισήγηση του για εργαστηριακό έλεγχο της πυρίτιδας εφαρμόζετο άμεσα και λαμβάνονταν τα αναγκαία μέτρα, θα αποφεύγαμε την τραγωδία και πως οι ευθύνες για την έκρηξη ανήκουν σε εκείνους που δεν φύλαξαν το φορτίο τηρώντας τα στοιχειώδη.